Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, yeni eğitim-öğretim periyodunda her kademenin birinci sınıfında uygulanacak “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” kapsamındaki yeni müfredat doğrultusunda hazırlanan “beceri örgüsü temelli” yeni ders kitaplarının yazım süreci tamamlandı. Yeni kitaplar, 9 Eylül’den itibaren sınıflarda olacak. hedeflendi. Temel eğitim kademesinde 1 ve 5’nci sınıflar için hazırlanan ders kitapları, öğrencinin basitçe kullanım ve taşıması hedefiyle periyotluk olarak iki kitap biçiminde tasarlandı.
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli doğrultusunda hazırlanan yeni kitaplarda, öğrenciyi zihinsel, toplumsal, duygusal, duyuşsal, fizikî ve ahlaki açıdan bir bütün olarak gören “bütüncül eğitim yaklaşımı” odağa alındı. Ders kitaplarındaki içerikler, teorik bilgilerin yanı sıra günlük hayatla da köprü kuracak nitelikte hazırlandı. Bilgi, maharet, eğilim ve kıymetlerin öğrencilere günlük hayatında karşılaşabileceği durumlara uygun olarak kişisel ve işbirlikli çalışma, eğitsel oyunlar, araştırma ve proje çalışmaları üzere ders içi-ders dışı etkinlikler ile kazandırılması hedeflendi.
YENİ YAKLAŞIMLARA YER VERİLDİ
Eğitim-öğretim süreçlerinde öğrencilerin faal formda iştiraklerini sağlayacak öğrenme yaşantılarının tasarlandığı yeni müfredat kapsamındaki kitaplar, ferdî farklılıkları da merkeze alan bir anlayışla hazırlandı, uygulama yüklü ve sadeleştirilmiş içerik ile öğrencilerin derinlemesine öğrenmesine imkan sağlayacak yeni yaklaşımlara yer verildi. Yeni müfredatta belirlenen bilgi okuryazarlığı, dijital okuryazarlık, finansal okuryazarlık, görsel okuryazarlık, kültür okuryazarlığı, vatandaşlık okuryazarlığı, data okuryazarlığı, sürdürülebilirlik okuryazarlığı, sanat okuryazarlığı olarak sıralanan 9 okuryazarlık çeşidinin, ders kitaplarında da okul öncesinden başlanarak sarmal bir yapı içinde bahislerle ilişkilendirilerek öğrenciye kazandırılması
ÖĞRENCİLER DE YAZIM SÜRECİNE KATILDI
Okul öncesi (anasınıfı), ilkokul 1, ortaokul 5, ortaöğretim hazırlık ve 9’uncu sınıflarda yeni müfredat doğrultusunda hazırlanan ders kitaplarına ilişkin içerik tasarımı ve geliştirme sürecinde alanında uzman akademisyenler ve öğretmenlerden oluşan editör ve muharrir takımı birlikte çalıştı. Kitap yazım sürecinde ders kitaplarında kullanılan görsellere kadar öğrencilerden görüşleri alındı. İlgi cazibeli görsellerin kullanılması, metinlerin anlaşılırlığı, e-içeriklerin kullanımına kadar alınan birçok görüş, müellif takımına iletildi.
DOĞRU TÜRKÇE KULLANIMI
Ders kitaplarında öğrencilerin söz hazinesini geliştirecek halde Türkçenin hakikat ve tesirli kullanımına dikkat edildi. Öğrencilerin öğretme ve öğrenme süreçlerine faal iştiraki ile gerçekleştirilen ölçme ve kıymetlendirme faaliyetleri ile de öğrencilere ilgi alımlı, günlük hayatta karşılaşabilecekleri sorunlar ve vazifeler verilerek faal öğrenme süreçleri desteklendi.
YAPAY ZEKA TAKVİYELİ UYGULAMALAR
Kitaplarda, basılı içeriklerin yanı sıra karekodlar ile öğrenmeyi destekleyecek çok fazla dijital içeriğe de yer verildi. Karekodlar aracılığıyla öğrenciler animasyonlar, simülasyonlar, dijital tarih, artırılmış gerçeklik ve yapay zeka ile desteklenmiş uygulamalara yönlendiriliyor. Bu sayede öğrencilerin rastgele bir yardımcı kaynağa gereksinim duymadan öğrenmeleri hedefleniyor.
ÖZGÜR DİZAYNLAR KULLANILDI
Bakanlığın hazırladığı kitaplarda özgün dizaynlar da bulunuyor. Kitaplar, öğretmen kılavuz kitabı, öğrenci çalışma kitabı ve ders defterinin birlikte kullanılabildiği fonksiyonel bir yapıda hazırlandı. Kitaplarda öğrencilerin yazma ve çizme üzere aktiflikleri gerçekleştirebilmeleri için boş alanlar bırakıldı. Bununla birlikte kitaplarda ferdî ve kümeyle çalışma sistemleri önemsendi, eğitsel oyunlar da dahil olmak üzere ders içi ve ders dışı etkinlikler uygulama adımları doğrultusunda yapılandırıldı. 5E öğrenme modeline (giriş-katılım, keşif, açıklama, genişletme-derinleştirme ve değerlendirme), kitapların uygun evrelerinde yer verildi.
OKUL ÖNCESİNE AKTİFLİK KİTAPLARI
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Okul Öncesi Eğitim Programı doğrultusunda 3, 4 ve 5 yaş kümesi için farklı ayrı çocuk etkinlik kitabı “Çekirdek” hazırlandı. Çekirdek serisinde, Türkçe, matematik, fen, toplumsal, müzik, sanat, hareket ve sıhhat ile toplumsal duygusal maharetler ve pahalar alanlarının tamamına yönelik aktiflik örneklerine yer verildi. Aktifliklerin tamamı yaş kümesinin gelişim özelliklerine uygun, oyun temelli ve çocuk merkezli tasarlandı.
Çocuk aktiflik kitaplarında, alışılagelmiş anlayışın dışında çocuğun birden fazla duyu organına hitap eden, Türk milletinin ulusal, manevi, ahlaki ve kültürel pahalarını içeren, üst seviye düşünme maharetlerini desteklemeye yönelik, doğal, tarihi ve kültürel zenginliklere vurgu yapan, okul dışı öğrenme ortamını teşvik eden, çocukların çeşitli sanat uygulamalarını deneyimleyebileceği, toplumsal farkındalık gerektiren, sürdürülebilirlik, trafik kuralları, çocuk hakları üzere mevzulara dikkat çekmeyi hedefleyen etkinliklere yer verildi.
OKUMA DOKÜMANI HAZIRLANDI
Türkçe birinci okuma-yazma öğretimi, manalı öğrenmeyi gaye alarak kurgulandı. Öğrencinin en yakın yaşantısı dikkate alınarak birinci “ana” ve “anne” sözlerine ulaşması, okuması ve yazması sağlandı. Ayrıyeten öğrencileri tanımayı kolaylaştırmak için “sınıfına beğenilen geldin” yaka kartları ve bağımsız okur-yazarlığa ulaşan öğrenciler için birinci sefer “okuma belgesi” hazırlandı.
İlkokul 1’nci sınıf Türkçe birinci okuma-yazma ders kitabında, öğrencilerin yazma sürecine geçmeden evvel kas marifetlerini desteklemek için birinci okuma-yazma hazırlık çalışmalarına kapsamlı formda odaklanıldı. Kitapta evvelki yıllardan farklı olarak yeni harf kümeleri ve yeni satır dizgesi kullanıldı. İlkokul birinci sınıf hayat bilgisi kitabında “bilim, teknoloji ve sanat” öğrenme alanına birinci defa yer verildi. Kitapta, disiplinler ortası bağlantılara değer verildi.
MATEMATİK, ALGORTİMA- BİLİŞİM İLİŞKİSİ
Yeni müfredat kapsamında hazırlanan matematik ders kitapları matematik ve algoritma-bilişim münasebeti, matematik öğrenme ve öğretme süreçlerine hizmet edecek halde kurgulandı. Kitaplar, yeni müfredatta yer verilen 5 matematik alan mahareti, “matematiksel muhakeme”, “matematiksel sorun çözme”, “matematiksel temsil”, “veri ile çalışma” ve “veriye dayalı karar verme”, “matematiksel araç ve teknoloji ile çalışma” olarak planlandı.
Matematik ders kitaplarında matematiksel boyutu olan eser yahut süreç tasarlama, yol belirleme, araştırma-inceleme üzere faaliyetler disiplinler ortası ve bağlam temelli yaklaşımla işletildi. Bilgi ve marifetlerin ölçülmesi ve değerlendirilmesinde günlük hayata ait, ilgi alımlı, uzak ya da yakın etrafta karşılaşılabilecek sorunlara yer verildi. Bununla birlikte matematiğin gelişimine katkı sağlamış bilim beşerlerine ilişkin eserler programın hedeflediği bilgi, maharet ve pahaları takviyeler halde ele alındı. Marifet temelli aktifliklerin yoğunluğu münasebetiyle kitap sayfa sayısı artırılarak tek kitap yerine periyotluk 2 başka kitap olarak tasarlandı. 5’nci ve 9’uncu sınıf matematik ders kitapları, birinci periyot ve ikinci devir temaları olmak üzere ikiye ayrıldı.
Gözden Kaçmasın
Miniklere ‘okul öncesi’ şenliğiHürriyet.com.tr
BİLİMSEL KEŞİFLERE ODAKLANILDI
Fen bilimlerinde bilimsel müşahede, sınıflandırma, bilimsel gözleme dayalı kestirim, bilimsel bilgiye dayalı varsayım, operasyonel tanımlama, hipotez oluşturma, deney yapma, bilimsel çıkarım yapma, bilimsel model oluşturma, tümevarıma dayalı akıl yürütme, tümdengelime dayalı akıl yürütme, delil kullanma ve bilimsel sorgulama olarak sıralanan alan marifetleri kitaplarda da yer aldı. Yeni müfredat doğrultusunda öğrencilerin ilkokuldan itibaren lise son sınıf seviyesine kadar “bilimsel keşif” sürecine dahil olabilmesi hedeflendi.
Lise 9’uncu sınıf fizik ders kitabında, hedeflenen öğrenci profili ve temel öğrenme yaklaşımları ile uyumlu öğrenme-öğretme yaşantılarının hayata geçirildiği uygulamaları içeren öğrenme-öğretme uygulamaları ile ilgili etkinlikler yer aldı. Kimya ders kitabında da “beceri temelli” aktifliklerin yoğunluğu artırılarak, kimyayı günlük hayatın bir modülü haline getirmek için dikkat cazibeli, etkileşimli, birey ve toplum gereksinimlerine karşılık veren etkinlikler oluşturuldu. Kitapta deney içeren, kişisel ve kümeyle çalışmaya yönelik etkinliklere yer verildi. Biyoloji ders kitabında, dersin özel gayeleri ile her bir öğrenme çıktısına ait maharet, bedel ve eğilimlerin kazandırılmasına odaklanıldı.
ÜST SEVİYE HÜNERLER GELİŞTİRİLECEK
Ortaokul 5’inci sınıflarda okutulacak toplumsal bilgiler ders kitabında bilgiyi direkt vermekten ya da kavratmaktan çok görseller, haritalar ve infografikler kullanarak etkinliklerle ve performans misyonlarıyla öğrencilerde üst seviye marifetlerinin geliştirilmesi hedeflendi.
Aynı kademedeki Türkçe ders kitabında da aktüel eğitim anlayışını temel alarak öğrencilerin lisan maharetlerini bütüncül bir biçimde geliştirmek hedeflendi. Kitapta ayrıyeten dijital içerikler, üretim atölyeleri, dijital dinleme-izleme ortamları, alan hünerlerinin uygulanmasına hizmet edecek biçimde tasarlandı. Marifet temelli yaklaşımla öğrencilerin derse faal iştiraki hedeflendi. Dinleme/izleme, okuma, konuşma, yazma aktiflikleri kıymetleri kazandırmaya ve sosyal-duygusal hünerleri geliştirmeye yönelik tasarlanan kitapta, öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilen pahalarla öğrencilerin sorumluluk, empati, dürüstlük, hürmet ve adalet üzere temel kıymetleri içselleştirmesi amaçlandı.